Dit artikel verscheen op 27 mei 2016 op de website van Vrij Nederland

Nederlandse leerlingen zijn ongemotiveerd, Nederlandse leraren krijgen relatief weinig betaald en zijn van onvoldoende niveau, maar tóch levert het Nederlandse onderwijs prima leerlingen af. Hoe kan dat? Het is de vraag die gesteld wordt in het OESO-rapport over de staat van het Nederlandse onderwijs dat gisteren gepresenteerd wordt, en het is de vraag die ik mezelf elke keer stel wanneer er weer een lijstje verschijnt waaruit blijkt dat het Nederlandse onderwijs het helemaal zo slecht nog niet doet. Hoe kan het toch dat ons onderwijs, ondanks alle misstanden, functioneert?

Laks en brutaal

Eerst even over die ongemotiveerde leerlingen. Ik heb een aantal universitair docenten in mijn vriendenkring die óf veel in het buitenland les hebben gegeven, of zelf buitenlander zijn. Stuk voor stuk verbazen ze zich over het mentaliteitsverschil van studenten hier en over de grens. Vaak gehoorde klacht: Nederlandse studenten zijn laks en ongeïnteresseerd. Ze stellen minder vragen, lezen hun boeken niet, en áls ze een keer hun mond opentrekken dan is het om te klagen dat het vak véél te zwaar is. In Azië zijn studenten ook stil, maar dat is omdat ze geleerd hebben dociel en meegaand te zijn. Nadeel: je krijgt slecht hoogte van ze, het is moeilijk in te schatten of iemand de stof begrepen heeft als ‘ie op elke vraag “ja” antwoord. Op Amerikaanse universiteiten stellen studenten juist eindeloos veel vragen, omdat participatie vanaf dag één een belangrijk onderdeel is van het eindcijfer. Domme vraag of niet: een Amerikaanse student zorgt dat ‘ie ‘m gesteld heeft, al is het maar voor de studiepunten.

Lees (gratis) verder op de site van Vrij Nederland.